U Kur'anu Časnom, laž i obmana se svrstavaju u red pripisivanja Bogu druga, pa se kaže:
فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الْأَوْثَانِ وَاجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ
“Pa klonite se pogani kumira i klonite se govora neistinita.” (El-Hadždž, 30)
Lažljivac nema vjerovanja
Kur'an Časni smatra da lažljivci ne vjeruju i svrstava ih u red nevjernika i poricatelja Božijih znakova, pa kaže:
إِنَّمَا يَفْتَرِى الْكَذِبَ الَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِ اللهِ وَأُوْلَـئِكَ هُمُ الْكَاذِبُونَ
“Laži izmišljaju samo oni koji u znakove Božije ne vjeruju i oni su ti koji lažu.” (En-Nehl, 105)
Laž je razvrat
Na drugom mjestu Uzvišeni Bog spominje laž kao “razvrat” i kaže:
فَلاَ رَفَثَ وَلاَ فُسُوقَ وَلاَ جِدَالَ فِي الْحَجِّ
“Pa nema snošaja ni razvrata, niti svađe na Hadždžu…” (El-Bekare, 197)
Lišavanje Božije upute
U Kur'anu stoji:
إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِى مَنْ هُوَ كَاذِبٌ كَفَّارٌ
“Bog uistinu neće uputiti onoga ko laže i nevjernik je.” (Ez-Zumer, 3)
I još stoji:
إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِى مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ كَذَّابٌ
“Bog uistinu neće uputiti onoga ko je rasipnik i lažljivac.” (El-Mu'min, 28)
Lažljivac je daleko od Božije milosti
U ajetu o međusobnom prizivanju prokletstva kao i drugim ajetima o prokletstvu lažljivci su Bogom prokleti. U kazanom ajetu stoji:
فَنَجْعَل لَّعْنَةُ اللهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ
“Pa ćemo prizvati prokletstvo Božije na one koji laži govore!” (Ali Imran, 61)
A u ajetu o proklinjanju stoji:
أَنَّ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَيْهِ إِن كَانَ مِنَ الْكَاذِبِينَ
“Neka ga prokletstvo Božije pogodi ako laže!” (En-Nur, 7)
Iako ovi ajetu nisu opće naravi i premda da su objavljeni u povodu posebnih slučajeva laganja, ipak, svi zajedno navješćuju da će lažljivac skončati u prokletstvu Božijem.
Uzimajući u obzir činjenicu da su jezikom Objave na lašca prizvani Božije prokletstvo i kletva ljudi, nije na odmet ukratko objasniti neke primjere i osobenosti prokletstva. Neka ovo pojašnjenje bude opomena vjernicima, kako bi više pazili na svoj jezik.
Šta je prokletstvo?
O značenju riječi la‘n (proklinjanje) Ragib Isfahani kaže:
“Proklinjanje je protjerivanje i udaljavanje zbog srdžbe. Proklinjanje od strane Boga Uzvišenog predstavlja kaznu na Onom te prekidanje Njegove pomoći i milosti na Ovom svijetu, dok proklinjanje od strane čovjeka predstavlja njegovo prizivanje propasti na druge.”[1]
Pitanje
Kakva nesretna sudbina čeka onoga koga Bog prokune?
Odgovor
Na ovo pitanje Kur'an časni daje jasan i uvjerljiv odgovor:
وَمَن يَلْعَنِ اللهُ فَلَن تَجِدَ لَهُ نَصِيرًا
“Onome koga Bog prokune nećeš nikakva pomagača naći.” (En-Nisa’, 52)
Na drugom mjestu kaže:
وَمَن يَحْلِلْ عَلَيْهِ غَضَبِى فَقَدْ هَوَى
“A koga snađe srdžba Moja – propao je!” (Ta Ha, 81)
Kao što ćemo u nastavku rasprave kazati, lažljivac spada u najjasnije i najzornije primjere onih na koje će se sručiti Božija srdžba.
Ko su oni koji su prokleti?
Uzvišeni Bog u Kur'anu Časnom proklinje mnoge pojedince i skupine, a lažljivac je jedan od njih.
1. Licemjeri
Prvu skupinu prokletih u Kur'anu čine licemjeri, jer Bog kaže:
وَعَدَ اللهُ الْمُنَافِقِينَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْكُفَّارَ نَارَ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا هِىَ حَسْبُهُمْ وَلَعَنَهُمُ اللهُ وَلَهُمْ عَذَابٌ مُّقِيمٌ
Licemjerima i licemjerkama i nevjernicima Bog obećava vatru džehennemsku u kojoj će vječno biti – ona im je dovoljna! Bog ih je prokleo, i njih čeka patnja neprekidna. (Et-Tevbe, 68)[2]
2. Mnogobošci
Drugu skupinu čine mnogobošci o kojima se kaže:
وَيُعَذِّبَ الْمُنَافِقِينَ وَالْمُنَافِقَاتِ وَالْمُشْرِكِينَ وَالْمُشْرِكَاتِ الظَّانِّينَ بِاللَّهِ ظَنَّ السَّوْءِ عَلَيْهِمْ دَائِرَةُ السَّوْءِ وَغَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَلَعَنَهُمْ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَهَنَّمَ وَسَاءَتْ مَصِيرًا
“I da kazni licemjere i licemjerke i mnogobošce i mnogoboškinje koji o Bogu zlo misle – neka zlo njih snađe! Bog se na njih rasrdio i prokleo ih i Džehennem im je pripremio, a grozno je on boravište!” (El-Feth, 6)
3. Nevjernici
Treću skupinu Bogom prokletih čine nevjernici, a o njima se kaže:
إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَمَاتُوا وَهُمْ كُفَّارٌ أُولَئِكَ عَلَيْهِمْ لَعْنَةُ اللهِ وَالْمَلآئِكَةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ
“Oni koji ne vjeruju i koji kao nevjernici umru – oni su, doista, ti nad kojima je prokletstvo Božije i meleka i ljudi svih.” (El-Bekare, 161)[3]
4. Oni koji čine zlo na Zemlji
Četvrta skupina su oni koji čine zlo na Zemlji, a o njima se kaže:
وَالَّذِينَ يَنقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِن بَعْدِ مِيثَاقِهِ وَيَقْطَعُونَ مَآ أَمَرَ اللهُ بِهِ أَن يُوصَلَ وَيُفْسِدُونَ فِى الأَرْضِ أُوْلَئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَلَهُمْ سُوءُ الدَّارِ
“A oni koji Bogu dati zavjet krše nakon što su se njime čvrsto obavezali, i kidaju ono što je Bog naredio da se povezuje, i zlo na Zemlji čine – oni su ti kojima prokletstvo pripada i najgore prebivalište!” (Er-Ra'd, 25)
5. Jevrejski narod
Petu skupinu čini narod jevrejski, i o njegovim pripadnicima se kaže:
وَقَالَتِ الْيَهُودُ يَدُ اللَّهِ مَغْلُولَةٌ غُلَّتْ أَيْدِيهِمْ وَلُعِنُواْ بِمَا قَالُواْ
“Jevreji govore: “Božija ruka je stisnuta!” Stisnute bile ruke njihove i prokleti bili zbog toga što govore!” (El-Ma'ide, 64)
6. Otpadnici od vjere
U šestu skupinu prokletih spadaju otpadnici od vjere (oni koji prime islam i potom ga napuste), i o njima se govori:
كَيْفَ يَهْدِى اللهُ قَوْمًا كَفَرُواْ بَعْدَ إِيمَانِهِمْ وَشَهِدُواْ أَنَّ الرَّسُولَ حَقٌّ وَجَاءَهُمُ الْبَيِّنَاتُ وَاللهُ لاَ يَهْدِى الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ أُوْلَـئِكَ جَزَآؤُهُمْ أَنَّ عَلَيْهِمْ لَعْنَةَ اللهِ وَالْمَلآئِكَةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ
“Kako da Bog uputi one koji su nevjernici postali, nakon što su uzvjerovali i nakon što su posvjedočili da je Poslanik istina, a pruženi su im i dokazi jasni?! – Bog neće uputiti narod nepravedni.Kazna im je prokletstvo Božije i meleka i ljudi svih.” (Ali Imran, 86–87)
7. Šejtan
Šejtan također spada u one koji su izgnani iz okrilja Božije milosti i proklinje se na više mjesta u Kur'anu. Uzvišeni Bog kaže:
إِن يَدْعُونَ مِن دُونِهِ إِلاَّ إِنَاثًا وَإِن يَدْعُونَ إِلاَّ شَيْطَانًا مَّرِيدًا لَّعَنَهُ اللهُ
“Oni mimo Njega samo kumire dozivaju, a ne dozivaju nikog do šejtana-prkosnika,Bog ga prokleo!” (En-Nisa’, 117-118)
Na drugom mjestu On se obraća šejtanu riječima:
وَإِنَّ عَلَيْكَ لَعْنَتِى إِلَى يَوْمِ الدِّينِ
“Moje prokletstvo će te do Sudnjeg dana pratiti!” (Sad, 78)
Zatim opet:
وَإِنَّ عَلَيْكَ اللَّعْنَةَ إِلَى يَوْمِ الدِّينِ
“Prokletstvo će te pratiti do Dana sudnjeg!” (El-Hidžr, 35)
8. Oni koji vrijeđaju Boga i Poslanika
U skupinu onih koje je Bog prokleo spadaju i oni koji vrijeđaju Boga i Poslanika, a Kur'an o njima kaže:
إِنَّ الَّذِينَ يُؤْذُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِى الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَأَعَدَّ لَهُمْ عَذَابًا مُّهِينًا
“One koji Boga i Poslanika Njegova vrijeđaju Bog je i na Ovom i na Onom svijetu prokleo, i ponižavajuću im patnju pripremio.” (El-Ahzab, 57)
9. Lažljivci
Još jednu skupinu Bogom prokletih ljudi čine lažljivci (već smo naveli ajete koji o njima govore). U ovim ajetima, lažljivci se svrstavaju u red skupina kao što su nevjernici, mnogobožci, licemjeri, oni koji na Zemlji zlo čine, Jevreji, otpadnici, i oni koji vrijeđaju Boga i Poslanika, i sama ta činjenica dovoljno govori o težini toga grijeha. Ipak, neki ljudi, nažalost, olahko se odnose prema tom grijehu, još uvijek ne shvatajući istinu u potpunosti. Kada bi dobro promislili o navedenim ajetima, shvatili bi da je sa kur'anskog gledišta laž veoma ružna i odvratna, toliko da je u stanju sunovratiti čovjeka sa njegovog visokog ljudskog i nebeskog položaja i strpati ga u red šejtana. Kamo sreće da ljudi počnu slijediti svjetla nebeska učenja Kur'ana te da se u svjetlu njihove upute oslobode zablude.