Nakon što su postale očite loše posljedice nesloge sa stanovišta Kur'ana, navest ćemo nekoliko predaja u kojima se zabranjuje razdor i sektaštvo.
Zapovjednik pravovjernih, mir neka je s njim, kaže:
… وَ احْذَرُوا مَا نَزَلَ بِالْأُمَمِ قَبْلَكُمْ مِنَ الْمَثُلَاتِ بِسُوءِ الْأَفْعَالِ وَ ذَمِيمِ الْأَعْمَالِ فَتَذَكَّرُوا فِي الْخَيْرِ وَ الشَّرِّ أَحْوَالَهُمْ وَ احْذَرُوا أَنْ تَكُونُوا أَمْثَالَهُم ….
“Čuvajte se onoga što je zadesilo narode prije vas od kazni – iz kojih drugi sada pouku uzimaju – zbog loših postupaka i ružnih djela njihovih i imajte na umu i u dobru i zlu stanja njihova, i pazite da ne budete kao oni!”[1]
فَإِذَا تَفَكَّرْتُمْ فِي تَفَاوُتِ حَالَيْهِمْ فَالْزَمُوا كُلَّ أَمْرٍ لَزِمَتِ الْعِزَّةُ بِهِ شَأْنَهُمْ وَ زَاحَتِ الْأَعْدَاءُ لَهُ عَنْهُمْ وَ مُدَّتِ الْعَافِيَةُ فِيهِ عَلَيْهِمْ وَ انْقَادَتِ النِّعْمَةُ لَهُ مَعَهُمْ وَ وَصَلَتِ الْكَرَامَةُ عَلَيْهِ حَبْلَهُمْ مِنَ الِاجْتِنَابِ لِلْفُرْقَةِ وَ اللُّزُومِ لِلْأُلْفَةِ وَ التَّحَاضِّ عَلَيْهَا وَ التَّوَاصِي بِهَا وَ اجْتَنِبُوا كُلَّ أَمْرٍ كَسَرَ فِقْرَتَهُمْ وَ أَوْهَنَ مُنَّتَهُمْ مِنْ تَضَاغُنِ الْقُلُوبِ وَ تَشَاحُنِ الصُّدُورِ، وَ تَدَابُرِ النُّفُوسِ وَ تَخَاذُلِ الْأَيْدِ …
“I nakon što razmislite o različitosti dvaju stanja njihovih, prihvatite sve ono čime im je podignut ugled, usljed čega su se neprijatelji udaljili od njih, čime je sigurnost proširena nad njima, čime im je blagodat postala naklonjena, čime je dostojanstvenost povezala sebe s užetom njihovim, od klonjenja raskola i ustrajavanja u slozi, poticanju međusobnom na nju i preporučivanju međusobnom nje. Izbjegavajte sve što je slomilo kičmu njihovu i oslabilo moć njihovu, od zlobe u srcima, mržnje u grudima, okretanja leđa jednih drugima i uzdržavanja ruke od pomaganja međusobnog!”[2]
Opisujući stanja vjernika u prijašnjim vremenima, zapovjednik pravovjernih, Ali, mir neka je s njim, nadalje kaže:
… فَانْظُرُوا كَيْفَ كَانُوا حَيْثُ كَانَتِ الْأَمْلَاءُ مُجْتَمِعَةً وَ الْأَهْوَاءُ مُؤْتَلِفَةً وَ الْقُلُوبُ مُعْتَدِلَةً وَ الْأَيْدِي مُتَرَادِفَةً وَ السُّيُوفُ مُتَنَاصِرَةً وَ الْبَصَائِرُ نَافِذَةً وَ الْعَزَائِمُ وَاحِدَةً أَ لَمْ يَكُونُوا أَرْبَاباً فِي أَقْطَارِ الْأَرَضِينَ وَ مُلُوكاً عَلَى رِقَابِ الْعَالَمِينَ! فَانْظُرُوا إِلَى مَا صَارُوا إِلَيْهِ فِي آخِرِ أُمُورِهِمْ حِينَ وَقَعَتِ الْفُرْقَةُ وَ تَشَتَّتِ الْأُلْفَةُ وَ اخْتَلَفَتِ الْكَلِمَةُ وَ الْأَفْئِدَةُ تَشَعَّبُوا مُخْتَلِفِينَ وَ تَفَرَّقُوا مُتَحَارِبِينَ، وَ قَدْ خَلَعَ اللهُ عَنْهُمْ لِبَاسَ كَرَامَتِهِ، وَ سَلَبَهُمْ غَضَارَةَ نِعْمَتِهِ وَ بَقِيَ قَصَصُ أَخْبَارِهِمْ فِيكُمْ عِبْرَةً لِلْمُعْتَبِرِينَ …..
“I pogledajte kakvi oni bijahu kada skupine njihove postadoše ujedinjene, mišljenja njihova složna, srca njihova usklađena, ruke njihove uzajamno podržavajuće, sablje njihove uzajamno potpomagajuće, pogledi njihovi prodorni i čvrste odluke njihove jedne te iste. Zar ne postadoše upravitelji krajeva Zemlje i vladari nad vratom ljudi svih? Zatim, pogledajte šta im se dogodi pred krajem njihovim, kada je razdor prevladao, jedinstvo se raspalo, a riječ i srca postali različiti. Podijeliše se na skupine razne i raziđoše u stranke. Onda je Bog skinuo s njih odjeću časti Svoje i lišio ih obilja blagodati Svoje. Među vama su ostala samo izvješća o njima radi upute onima koji pouku primaju.”[3]
U drugom govoru o štetnosti razdora Imam Ali, mir neka je s njim, kaže:
… فَإِيَّاكُمْ وَ التَّلَوُّنَ فِي دِينِ اللهِ فَإِنَّ جَمَاعَةً فِيمَا تَكْرَهُونَ مِنَ الْحَقِّ خَيْرٌ مِنْ فُرْقَةٍ فِيمَا تُحِبُّونَ مِنَ الْبَاطِلِ وَ إِنَّ اللهَ سُبْحَانَهُ لَمْ يُعْطِ أَحَداً بِفُرْقَةٍ خَيْراً مِمَّنْ مَضَى وَ لَا مِمَّنْ بَقِيَ…
“…Čuvajte se razdora u vjeri Božijoj, jer zaista je zajedništvo u onome što ne volite od istine bolje od razdora u onome što volite od neistine i zaista Bog, Uzvišen je On, nikome nije dao dobro u razdoru, niti od onih minulih, niti od onih koji će doći…”[4]
U drugoj prilici Imam Ali, mir neka je s njim, kao jednu od opasnosti razdora navodi padanje u klopku šejtanovu:
…وَ الْزَمُوا السَّوَادَ الْأَعْظَمَ فَإِنَّ يَدَ اللهِ على [مَعَ] الْجَمَاعَةِ وَ إِيَّاكُمْ وَ الْفُرْقَةَ فَإِنَّ الشَّاذَّ مِنَ النَّاسِ لِلشَّيْطَانِ كَمَا أَنَّ الشَّاذَّةَ مِنَ الْغَنَمِ لِلذِّئْبِ…
“…Budite stalno sa najvećom skupinom, jer zaista je Ruka Božija na Zajednici! Čuvajte se razdora, zato što je onaj koji se odvoji od ljudi plijen šejtanu, upravo onako kao što je ovca koja se odvoji od stada plijen vuku!…”[5]
I na drugom mjestu kaže:
إِنَّ الشَّيْطَانَ يُسَنِّي لَكُمْ طُرُقَهُ وَ يُرِيدُ أَنْ يَحُلَّ دِينَكُمْ عُقْدَةً عُقْدَةً وَ يُعْطِيَكُمْ بِالْجَمَاعَةِ الْفُرْقَةَ وَ بِالْفُرْقَةِ الْفِتْنَةَ فَاصْدِفُوا عَنْ نَزَغَاتِهِ وَ نَفَثَاتِهِ وَ اقْبَلُوا النَّصِيحَةَ مِمَّنْ أَهْدَاهَا إِلَيْكُمْ وَ اعْقِلُوهَا عَلَى أَنْفُسِكُمْ
“Zaista, šejtan je oslobodio pute svoje za vas i želi razvezati uzlove vjere vaše jedan po jedan i prouzročiti među vama diobu umjesto zajednice. Odbijte poticanje njegovo na zlo i misli njegove ružne! Prihvatite savjet od onoga koji vam ga nudi i sačuvajte ga u pamćenjima svojim!”[6]
I još je rekao:
…. وَ اعْلَمُوا أَنَّ الشَّيْطَانَ إِنَّمَا يُسَنِّي لَكُمْ طُرُقَهُ لِتَتَّبِعُوا عَقِبَهُ
“Znajte da vam šejtan olakšava pute svoje da biste slijedili tragove njegove.”[7]
Poraz u sjenci razdora
Kada se među ljudima pojavi neprijateljstvo, kao posljedica te pojave, ostavljaju poslove jedni drugima; svako će izbjegavati odgovornost, a to će biti samo uzrokom njihovog poraza, kao što kaže Imam Ali, mir neka je s njim:
غُلِبَ وَ اللهِ الْمُتَخاذِلُونَ…
“Boga mi, pokoreni su oni koji jedni druge u nevolji ostavljaju.”[8]
A kada neka skupina bude poražena, njihova imovina će biti opljačkana i neprijatelj će njima ovladati. Zapovjednik pravovjernih, Ali, mir neka je s njim, kaže, prekoravajući drugove svoje:
فَتَوَاكَلْتُمْ وَ تَخَاذَلْتُمْ حَتَّى شُنَّتْ عَلَيْكُمُ الْغَارَاتُ وَ مُلِكَتْ عَلَيْكُمُ الْأَوْطَان…
“Pokazali ste slabost i uskratili ste mi pomoć dotle da vas je neprijatelj napao, opljačkao vam imovinu i zemlju vašu zauzeo…”[9]
Ni ovaj poraz se nije desio ni zbog čega drugog, osim zbog razdora i neprijateljstva, koji su izbili među Imamovim drugovima.
[1] Nehdžu-l-belaga, hutba 191.
[2] Isto.
[3] Isto.
[4] Isto, govor 176.
[5] Isto, govor 127.
[6] Isto, govor 120.
[7] Isto, govor 137.
[8] Nehdžu-l-belaga, Subhi Salih, govor 34.
[9] Nehdžu-l-belaga, Fejzu-l-islam, govor 27.
