Ispunjenje amaneta, sa islamskog gledišta, toliko je važno da čak ako je čovjeku neprijatelj povjerio nešto na čuvanje, on je u čuvanju povjerene mu stvari dužan uložiti krajnji napor, jer islam teži stvaranju društva u kojem vlada opće povjerenje. Ukoliko bismo zbog neprijateljstva prema nekom odbili vratiti amanet koji smo od njega uzeli, ili ga odbili vratiti njegovom vlasniku pod izgovorom da je on loš čovjek, nikada ne bi nastalo društvo kojem teži islam. Zbog toga sveta vjera islam naređuje da se amanet bezuvjetno vrati njegovom vlasniku, makar se radilo o neprijatelju ili grješniku.
Sada vašoj pažnji preporučujemo nekoliko predaja:
Imam Sadik, mir neka je s njim, je rekao:
ثَلَاثٌ لَمْ يَجْعَلِ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِأَحَدٍ فِيهِنَّ رُخْصَةً أَدَاءُ الْأَمَانَةِ إِلَى الْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ وَ الْوَفَاءُ بِالْعَهْدِ لِلْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ وَ بِرُّ الْوَالِدَيْنِ بَرَّيْنِ كَانَا أَوْ فَاجِرَيْنِ.
“Tri su stvari u kojima Bog nikome nije dao olakšicu: vraćanje amaneta i dobrom i lošem čovjeku, ispunjenje zavjeta i dobrom i lošem čovjeku, i dobročinstvo prema roditeljima, bili oni dobri ili loši ljudi.”[1]
U drugoj predaji kaže:
أَدُّوا الْأَمَانَةَ إِلَى الْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ فَلَوْ أَنَّ قَاتِلَ عَلِيٍّ عَلَيْهِ السَّلَامُ ائْتَمَنَنِي عَلَى أَمَانَةٍ لَأَدَّيْتُهَا إِلَيْهِ، وَ قالَ: أَدُّوا الْأَمَانَةَ وَ لَوْ إِلَى قَاتِلِ الحُسَينِ بن عَلِيٍّ عَلَيْهِ السَّلَامُ.
“Vratite povjerenu vam stvar i dobrom i lošem čovjeku. Da mi je i Alijev ubica nešto na čuvanje povjerio, ja bih mu to uistinu vratio.” I reče: “Vratite amanet pa makar se radilo i o ubici Husejna, sina Alijeva, mir neka je s njima.”[2]
Također je rekao:
أَنَّ ضَارِبَ عَلِيٍّ عَلَيْهِ السَّلَامُ بِالسَّيْفِ وَ قَاتِلَهُ لَوِ ائْتَمَنَنِي وَ اسْتَنْصَحَنِي وَ اسْتَشَارَنِي ثُمَّ قَبِلْتُ ذَلِكَ مِنْهُ لَأَدَّيْتُ إِلَيْهِ الْأَمَانَةَ.
“Kada bi mi onaj što je Aliju, mir neka je s njim, sabljom udarac zadao na čuvanje nešto povjerio, ili od mene savjet zaiskao, ili mišljenje tražio, pa ja to od njega prihvatio, bez sumnje bih mu povjereno vratio.”[3]
Isto tako se od ovog časnog velikana prenosi da je rekao:
إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَمْ يَبْعَثْ نَبِيّاً إِلَّا بِصِدْقِ الْحَدِيثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ إِلَى الْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ.
“Uzvišeni Bog nije poslao niti jednog poslanika osim sa iskrenim govorom i vraćanjem amaneta kako dobrom tako i lošem čovjeku.”[4]
[1] Biharu-l-anvar, bejrutsko izdanje, sv. 72, str. 92; Usuli Kafi, sv. 2, str. 129, bab al-birr bi-l validejn, hadis 15.
[2] Ekhtesase Mofid, str. 241. U Sadukovom djelu Ma‘ani-l-akhbar, na 108. stranici prenesen je hadis sličnog sadržaja od Imama Zejnu-l-Abidina.
[3] Tefsiru Nuri-l-sekalejn, sv. 1, str. 496. Hadisi sličnog sadržaja su preneseni u Sadukovom djelu Amali, str. 204, hadisi 4–6.
[4] Usuli Kafi, sv. 2, str. 105, bab al-sidk va ada’ al-amanet, hadis 1.
