Nakon što smo iz Kur'ana Časnog naveli nekoliko ajeta koji govore o pokuđenosti laži, prilika je da navedemo i nekoliko predaja koje se bave istim pitanjem.
Laž je odmah iza pripisivanja Bogu druga
Božiji poslanik, s.a.v.a., je rekao:
أَ لَا أُخبركُمْ بِأَكْبَرِ الْكَبَائِرِ: الْإِشْرَاكُ بِاللَّهِ وَ عُقُوقُ الْوَالِدَيْنِ وَ قَوْلُ الزُّور أي الكذب.
“Da vas o obavijestim o grijesima najvećim: to su pripisivanje Bogu druga, iskazivanje neposlušnosti prema roditeljima, i govorenje neistine, tj. laganje.”[1]
Laž – ključ svih grijeha
Imam Hasan Askeri, mir neka je s njim, kaže:
جُعِلَتِ الْخَبَائِثُ كُلُّهَا فِي بَيْتٍ وَ جُعِلَ مِفْتَاحُهَا الْكَذِب.
“Sva djela ružna stavljena su u jednu kuću, a ključ njen laž čini.”[2]
Laž je gora od opojnog pića
Imam Bakir, mir neka je s njim, kaže:
إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ جَعَلَ لِلشَّرِّ أَقْفَالًا وَ جَعَلَ مَفَاتِيحَ تِلْكَ الْأَقْفَالِ الشَّرَابَ وَ الْكذبُ شَرٌّ مِنَ الشَّرَاب .
“Uistinu je Bog Uzvišeni stavio na zlo katance, i ključevima tih katanaca učinio je piće opojno, a laž je gora od opojnog pića.”[3]
Laž razara vjerovanje
Imam Bakir, mir neka je s njim, kaže:
إِنَّ الْكَذِبَ هُوَ خَرَابُ الْإِيمَان.
“Laž uistinu razara vjerovanje.”[4]
Laž i sramota
Božiji poslanik, s.a.v.a., je rekao:
الْكَذِبُ يُسَوِّدُ الْوَجْه.
“Laž obeščašćuje.”[5]
Laž nije u saglasju sa vjerovanjem
عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الرِّضَا، عليه السلام، قَالَ سُئِلَ رَسُولُ اللَّهِ، صلى الله عليه و آله و سلم، يَكُونُ الْمُؤْمِنُ جَبَاناً قَالَ نَعَمْ قِيلَ وَ يَكُونُ بَخِيلًا قَالَ نَعَمْ قِيلَ وَ يَكُونُ كَذَّاباً قَالَ لَا.
“Od Imama Rize se prenosi da je rekao: ‘Upitali su Poslanika Božijeg, s.a.v.a.: Da li vjernik može biti strašljivac? On je rekao: ‘Može.’ – ‘A može li biti tvrdica?’ – upitaše ga. ‘Može’ – reče on. ‘I lažljivac?’ – upitaše još. ‘Ne!’ – odgovori.”[6]
Lažljivac je prognan iz okrilja Božije milosti
Imam Sedžad, mir neka je s njim, moleći kazuje:
أَوْ لَعَلَّكَ وَجَدْتَنِي فِي مَقَامِ الْكَاذِبِينَ فَرَفَضْتَنِي.
“Ili si me možda našao od onih koji lažu, pa si me odbacio.”[7]
Lažljivac zaslužuje prokletstvo meleka
U predaji od Poslanika, s.a.v.a., stoji da je kazao:
الْمُؤْمِنُ إِذَا كَذَبَ بِغَيْرِ عُذْرٍ لَعَنَهُ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَكٍ وَ خَرَجَ مِنْ قَلْبِهِ نَتْنٌ حَتَّى يَبْلُغَ الْعَرْشَ فَيَلْعَنُهُ حَمَلَةُ الْعَرْش.
“Kada vjernik bez ikakvog opravdanja slaže, prokune ga sedamdeset hiljada meleka te iz srca njegova izađe smrad koji do Prijestolja dosegne, pa onda ga prokunu i oni koji Prijestolje nose.”[8]
Laž je znak licemjerstva
Poslanik Božiji, s.a.v.a., kaže:
ثَلَاثٌ مَنْ كُنَّ فِيهِ فَهُوَ مُنَافِقٌ وَ إِنْ صَامَ وَ صَلَّى و زعم أنه مسلم إِذَا حَدَّثَ كَذَبَ وَ إِذَا وَعَدَ أَخْلَفَ وَ إِذَا ائْتُمِنَ خَان.
“Onaj ko bude imao sljedeće tri osobine licemjer je, makar postio i klanjao i tvrdio da je musliman: ko kada govori, laže, kada obeća, iznevjeri, i kada mu se povjeri, izda.”[9]
Laž je najgora kamata
Poslanik Božiji, s.a.v.a., rekao je:
أَرْبَى الرِّبَا الْكَذِب.
“Najgora kamata je laž.”[10]
Laž je najgora bolest
Imam Ali, mir neka je s njim, kaže:
…وَ عِلَّةُ الْكَذِبِ أَقْبَحُ عِلَّة.
“…A bolest laganja je bolest najgora.”[11]
Lišenost noćnog namaza
Jedan od grijeha koji čovjeka lišavaju uspjeha u obavljanju noćnog namaza je laganje. Imam Sadik, mir neka je s njim, kaže:
إِنَّ الرَّجُلَ لَيَكْذِبُ الْكذبَةَ فَيُحْرَمُ بِهَا صَلَاةَ اللَّيْل.
“Uistinu, čovjek laž izrekne, pa time namaza noćnog lišen bude.”[12]
Čovjekova opskrba u odnosu na laž
Poslanik Božiji, s.a.v.a., je rekao:
الْكَذِبُ يَنْقُصُ الْرزقَ.
“Laž umanjuje opskrbu.”[13]
Laž donosi zaboravnost
Imam Sadik, mir neka je s njim, kaže:
إِنَّ مِمَّا أَعَانَ اللَّهُ بِهِ عَلَى الْكَذَّابِينَ النِّسْيَان.
“Uistinu, jedna od stvari kojom Bog odmaže lažljivcima jeste zaborav.”[14]
(nastavak…)
[1] Džami'u-s-se'adat, sv. 2, str. 322.
[2] Isto, str. 323; Biharu-l-envar, Bejrut, sv. 69, str. 236, uz neznatne razlike.
[3] Vesa'ilu-š-ši'a, sv. 8, str. 572; Usul-e Kafi, sv. 2, predaja 3, str. 339.
[4] Isto, predaja 4; Biharu-l-envar, Bejrut, sv. 69, str. 247.
[5] Mustedreku-l-vesa'il, sv. 2, str. 100.
[6] Vesa'ilu-š-ši'a, sv. 8, str. 573;Džami'u-s-se'adat, sv. 2, str. 322.
[7] Mefatihu-l-dženan, “Do'a-je Ebu Hamze”.
[8] Mustedreku-l-vesa'il, sv. 2, str. 100; Sefinetu-l-bihar, sv. 2, str. 474; Džami'u-s-se'adat, sv. 2, str. 322.
[9] Mehidždžetu-l-bejda’, sv. 5, str. 238; Vesa'ilu-š-ši'a, sv. 11, str. 269.
[10] Mustedreku-l-vesa'il, sv. 2, str. 100; Sefinetu-l-bihar, sv. 2, str. 473; Men la jahduruhu el-fekih, sv. 4, str. 272.
[11] Mustedreku-l-vesa'il, sv. 2, str. 100.
[12] Sefinetu-l-bihar, sv. 2, str. 473.
[13] Džami'u-s-se'adat, sv. 2, str. 322.
[14] Biharu-l-envar, Bejrut, sv. 69, str. 251.