Mali rječnik sufijsko-tarikatskih izraza

B
bāde, spoznaja Boga, piće spoznaje
bāg-i letāfet, ružičnjak dobrote i finoće.
bahr-i vahdet, bezgranični okean jednosti el-Hakk-a.
bahr-i zāt, bezgranični okean Božije ličnosti, bića.
bām, stanje koje se pokriva pred drugim.
bārān, kiša, spuštanje darova od Boga.
bārika, prosvjetljenje od Boga od kojeg čovjek zašuti. To su počeci kešf-a.
basīret, snaga srca, viđenje srcem, vid enje stvari kakve jesu, proviđenje, duhovno viđenje, intuicija, svjetlo u srcu preko koga se spoznaju istine o stvarima koje se ne mogu saznati vidom.
bast, širenje, opuštanje kao oznaka duhovnog stanja, ataraksija. Ovaj termin kur'anskog porijekla čini antitezni par sa kabd. Allahovo dž.š. ime Bāsit.
bātil, lažan, neistinit, patvoren.
bātin, unutrašnji, skriveni, koji se ne vidi spolja, nutarnje lice, jedno od Allahovih dž.š. imena.
bāzū, pojava božanske snage.
behar, pojava ruhanijjet-a u unutrašnjosti.
bejābān, događaj u tarikatu.
bejān-i mutlak, opća obaviještenost.
bej`āt, davanje prisege, ein zvaničnog pristupanja tarikatu na način preuzimanja obaveza i polaganja zakletve šejhu (v. muršid), priznajući ga za svog duhovnog učitelja i obavezujući se na poslušnost. To je odgovornost i za murida i za šejha, koji svaki na svom nivou, preuzima obaveze pred Allahom dž.š.
bejtul-hikme, srce u kojem nadvlada ihlās (iskrenost).
bejtul-izze, srce koje dode do stepena džem` u stanju prikučivanja Istinitom (v. džem`).
bejtul-mahrem, srce potpunog čovjeka (v. insāni kāmil).
bejtul-makdis, srce čisto od veza s drugim osim Boga.
bekā, vječno, suprotno od fenā – prolazno.
bekā billāh, vječnost sa Allahom dž.š.
bekā mekāmi, stupnjevi vječnosti. Posljednja tri stepena, mekām-a. (v. hadretul-džem`, džem`uldžem`, i ehadijjetul-džem`).
belā, kušnja, ispit prijateljstva preko raznih poteškoća, bolesti i neprilika; to sve povećava i daje snagu za približavanje Bogu.
berk, svjetlica, prvo svjetlo koje čovjek zapazi kao znak približavanja Bogu.
berōn, v. ālem-i mulk.
berzah, v. ālem-i berzah.
bešer, radost, naziv za čovjeka – jer je Istiniti sobom zamijesio prirodu čovjekovu-priljepljivost.
bešer, pet stvari: srce, duša, duh, skriveno, tajna.
bevāde, stanje koje se iz gajba pojavi u srcu, nekad izaziva raspoloženje a nekad neraspoloženje.
bezm-i elest, Prva trpeza. Na toj trpezi su bile okupljene sve duše, pa ih je Allah dž.š. upitao: Jesam li ja vaš Rabb (Stvoritelj, Gospodar)? Duše su mu odgovorile: Da jesi. Mi svjedočimo. (Kālū belā). Na toj trpezi duše su bile rasporedene po izvjesnim srodnostima; one se i na dunjaluku nalaze i druže.
bezm-i vuslet, mjesto stizanja, vrlo prisan i blizak kontakt derviša sa Allahom dž.š. kojeg derviš osjeti nakon približavanja Allahu dž.š.
bi dārī, pojava Božijih darova
bijeli nur (nūr-i ebjed), svjetlo koje derviš vidi na četvrtom stepenu tarikatskog napredovanja.
bi mārī, pojava Boje veličine i zadovoljstva srca.
bīm-i mevdž, strah od skretanja sa tarikatskog puta.
binefše, misao koja vodi dobrom djelu.
bostān, bašta, vrt, mjesto osvjedočenja.
Božiji dah, udahnjivanje Božjeg duha (Rūh-a) koji je apsolutan, u svijet i ljude čime su dobili život, oživjeli.
bu'd, udaljenost od bliskosti Bogu.
(el)-budelā, evlije koji su zamijenili sve loše osobine dobrim.
būj-i nāfe, mirisi darivanja Istine.
bukā-i Adem, Ademovo plakanje. bulbul, slavuj, duša, dah.
būse, poljubac, dospjeti do sposobnosti saznavanja viših spoznaja.